a) Gerçek Uzunluk: GU = HUx ÖlçP
Örnek: Ölçeği 1/200000 olan bir haritada 5 cm’lik uzaklık gerçekte kaç km ‘dir?
Çözüm: GU= HU x ÖlçPd
GU= 5 x 200000
GU= 1000000 cm = 10 km
Burdada görüldüğü gibi ölçek işlemi dışında harita uzunluğu ve gerçek uzunluk işlemlerinde ölçeğin paydasındaki 5 sıfırın silinmesi işlemi kolaylaştırır
b) Harita Uzunluğu:
Örnek: Gerçekte 210 km olan iki merkez arası 1:700000 ölçekli bir haritada kaç cm ile gösterilir
Gerçek uzunluk
Harita Uzunluğu: ---------------
Ölçeğin Paydası
Bu işlemde de işlem sırasında ölçeğin paydasındaki 5 sıfırın silinmesi 210 rahat bir şekilde 7 ye bölünmesini sağlar ve işlemi kolaylaştırır
c) Ölçek Bulma:
Örneğin ölçeği 1/200000 olan bir haritada 1 cm gerçekte 200000 cm (2 km)’dir O halde ölçek, harita uzunluğunun gerçek uzunluğa oranıdır demek doğru olur Budurumda ölçeğin formülü ortaya çıkar:
Harita Uzunluğu (cm)
Ölçek: ----------------
Gerçek uzunluk (km)
Bu işlem sonucu çıkan rakama birim belirtmemişse 5 tane sıfır eklenirAncak işlem m(metre)gibi farklı birimde yapılırsa eklenen sıfır sayısı değişebilir
2-Alan Hesaplamaları:
Alan hesaplamalarında kolaylık olması için harita alanı ve gerçek alan hesaplamalarında ölçeğin payda kareleri alınmadan önce 5 sıfırın silinmesi işlemde kolaylık sağlar
a) Gerçek Alan:
GA = HA× (ÖlçPd )2
Örnek: 1:1500000 ölçekli haritada alanı 3 cm2 olan gölün gerçek alanı kaç km‘dir?
A) 135 B) 225 C) 450 D) 675 E) 750
Çözüm: GA = HA× (ÖlPd)2
GA=3 x (1500000) 2 = 3 x 225 km2
GA=675 km2
b) Harita Alanı:
Gerçek Alan
Harita Alanı : ------------
Ölçeğin Payda Karesi
Örnek: Gerçekte 100 km2 olan bir göl 1:500000 ölçekli bir haritada kaç cm2 ile gösterilir?
Haritada alan :100/(1:500000)karesi devamında paydanın 5 sıfırını silerek kare alırsam
100/(5)karesi :100/25:4 çıkar harita alanı 4cm karedir
