divan edebiyatında günlük ve mektup türlerin kullanıldığı eserler
Divan Edebiyatı'nda, şiir ağırlıklı olmakla birlikte, nesre (düzyazıyla) de yer verilir. Bu edebiyatta düzyazıya "inşa", yazara "münşi" denirdi. "Münşeat" terimi de "düzyazılar" ("İnşa"nın çoğulu) anlamında kullanılırdı.
Nesir sözcüğü, "yaymak, saçmak, dağıtmak" demektir. Bugün 'düzyazı' terimiyle karşılanmaya çalışılmaktadır, nesir yazarlarına eskiden "nâsir” denirdi.
Divan Nesri'nin Genel Özellikleria) Dil, konu ve tür yönünden Arap ve İran edebiyatlarının etkisindedir.
b) Konu ve düşünceden çok, söyleyiş güzelliğine önem verilir.
c) Dili yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklüdür. Söz sanatlarına ve mecazlara önem verilir. Cümleler uzundur. Paragraf düzeni yoktur.
d) Cümlelere yerleştirilen secilerle (uyaklı sözlerle) şiirdekine benzer bir ahenk yaratılmaya çalışılır.
e) Noktalama işareti kullanılmaz.
f) Düzyazıda dini-ahlaki konular ağırlıklı olarak işlenir. Tarihi olaylar, gezi izlenimleri, toplumsal sorunlar, bireysel duygular gibi konuların da işlendiği olur.
Divan Nesri'nin BölümleriDivan edebiyatı daha çok, şiir alanında geliştiğinden, düzyazı alanında şiir kadar yapıt ortaya konmamıştır. Bu alandaki yapıtlarda sanattan çok, öğreticilik esastır. Bundan dolayı; düzyazı, dili ve üslubu açısından üç ayrı bölüme ayrılır:
1) Sade NesirHalkı bilgilendirmek için, yalın, sanatsız bir dille yazılan yapıtlardan oluşur. Genel olarak tefsir ve hadis kitapları, din ve tasavvuf konularında yazılanlarla tarih, menakıpname ve destan niteliği taşıyan yapıtlar bu türdendir. Mercimek Ahmet'in Farsçadan çevirdiği "Kabusname" adlı yapıtı sade nesrin başarılı bir örneğidir.
Sade nesir örnekleri olarak aşağıdaki eserlerden söz edilebilir:
Seydi Ali Reis'in Mir'atü'l-Memalik adlı gezi yazısı ve Kitabü'l Muhit adlı coğrafya kitabı (16. yüzyıl) Sehi Bey'in Heşt Behişt adlı şuara tezkiresi (16. yüzyıl) Aşıkpaşazade'nin Tevarih-i Al-i Osman (Osmanlı Tarihi adlı eseri (15. yüzyıl) Mercimek Ahmed'in Kabusname tercümesi (15. yüzyıl) Kul Mes'ut'un Kelile ve Dimme tercümesi (14. yüzyıl) Evliya Çelebi Seyahatnamesi (17.yüzyıl) 2) Orta NesirGünlük konuşma dilinden ayrılmış, zaman zaman süslü nesrin niteliklerini taşımakla beraber; anlatılmak isteneni, anlaşılır bir şekilde ortaya koyan nesirdir. Öğretici bir amacı olan, bilim ve kültür konularında yazılmış yapıtların çoğu orta nesir niteliğini taşır.
3) Süslü (Sanatlı) NesirHüner ve marifet göstermek amacıyla yazılmış, Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü, "seci"lerin kullanıldığı, söz ve anlam sanatlarıyla dolu, bağlaçlarla uzayıp giden cümlelerle örülmüş, güç anlaşılır bir nesirdir. Divan edebiyatında süslü nesir türünün karşılığı olarak "inşa" sözü kullanılır. Süslü nesrin ilk örneğini "Tazarruname" adlı yapıtıyla Sinan Paşa kaleme almıştır.
Fuzuli'nin (16. yüzyıl) Şikayetname'si Türkçe yazdığı diğer bazı mektupları Veysi ve Nergisi adlı yazarların (17.yüzyıl) eserleri sanatlı nesir örneğidir.
DİVAN EDEBİYATI DÜZYAZI BİÇİMLERİ Tarih - VakayinameTarih, geçmişteki belli bir dönemi anlatan, resmi niteliği olmayan yapıtlardır. Vakayiname ise Osmanlı Devleti'nin resmi tarihidir. Tarih yazarına "müverrih", vakayiname yazarına da "vakanüvis" denir. Silahtar Mehmet Ağa'nın "Tarih", "vakanüvis" göreviyle sarayda uzun süre çalışan Naima'nın "Naima Tarihi", Peçevi'nin "Peçevi Tarihi" adlı yapıtları bu türlerin başarılı örnekleri arasında yer alır.
Merhaba
Divan edebiyatında günlük ve mektup türlerinin kullanıldığı eserler
=> Ağırlıklı olarak şiirle beraber nesrede yer verilirdi.
=>Divan edebiyatında mektupların toplandığı esere münşeat denir.
Münşeat
>>Resmi yazılardan oluşur.
>>Nesir türünde yazılan edebi türdür.
Münşeat örnekleri
-Kelile ve Dimne
-Feridun Bey
-Lamii Çelebi
-Münşeat-ı Mekatib
-Kabusname...
Divan nedir
Divan,devlet kurumunda çalışan tevkii,nişancı ve küttabların yazdığı resmi olan yazıların bir kitapta toplanmasıdır.
#OptiPopüler
