Cevap :
Tüm canlılar biyomolekül adıyla anılan birtakım organik maddelerden oluşmaktadır. Bunlardan biri olan protein vücudumuzun yaklaşık %12′sini oluşturmaktadır.Proteinlerin ana görevi yeni doku yapma, dokuları onarma, günlük aşınmaları önlemedir. Proteinler yaşamamız için gereklidir, açlığımızı giderir. Vücutta sayılamayacak kadar çok görevleri vardır. Bunladan bazıları ise enerji sağlanmasında yardımcı hormon ve enzimleri yapmak; besinlerin sindirilmesi, vücudun asit-alkali dengesinin sağlanması; kanın pıhtılaşmasına yardım; mikrop vehastalıklarla savaşmak için vücuda antikor getirmek olarak sıralanabilir.
Proteinler et, tavuk, balık, sakatat, süt, peynir, yer fistığı, yoğurt, yumurta, soya fasulyesi, kuru fasulye, findik, fıstık, badem, buğday unu, ceviz, tahıl, lahana ve patateste bulunur. Yumurta ve süt en iyi protein kaynaklandır. Tahıllarda da buğday özünde protein fazladır.
Yağlar
Yağlar, karbonhidrat ve proteinlerle birlikte vücudumuza enerji sağlayan 3 besin grubudur Yiyeceklerle beraber vücuda giren karbonhidrat ve proteinlerin fazlası, vücudumuzda yağ olarak depolanır
Yağlar genellikle bir gliserol molekülünün 3 yağ asidi ile birleşmesi sonucu meydana gelen trigliseritlerdir
Hangi Yiyeceklerde Bulunur??
•Tereyağ
•Margarin
•İçyağ (Et, Sakatat)
•Süt ve süt ürünleri (süt - peynir - yoğurt - krema - kaymak - dondurma)
•Hindistan cevizi
•Palmiye yağı
•Kakao yağı
•Kümes hayvanlarının derisi
•Yumurta sarısı
•Marketlerde satılan özel işlem görmüş yiyecekler, örneğin bisküviler ve kekler raf ömürlerini uzatmak için çoğunlukla doymuş yağla yapılırlar
•Doymuş yağlar, tercih edilmemesi gereken besin maddeleri arasında yer alırlar çünkü sağlığa son derece zararlıdırlar
•Doymuş yağlar vücutta kolesterolün yükselmesine neden olur Bu da kalp hastalığı riskini artırır
Ne işe yararlar??
-Yağlar vücuda, aynı miktardaki karbonhidrat ve proteinlerin 2 katından fazla enerji verirler 1 gram yağ, 9 kilokalori enerji sağlar
-Özellikle balık ve su ürünlerinde bulunan yağlar, retina ve beyin gelişimi için gereklidir Kalp ve damar hastalıklarını önlemek için bu besinlerde bulunan Omega 3 yağı, daha fazla tüketilmelidir
-Vücut için mutlaka gerekli olan elzem yağ asidi, zeytinyağı ile alınır
-A, D, E ve K vitaminlerinin vücutta kullanılmasını sağlarlar
-Derinin altında bulunan yağ tabakası, vücut ısısının kaybını önler
-İç organları çevreleyerek, onları dış etkenlerden korurlar
-Midenin boşalmasını geciktirerek, tokluk hissi verirler
-Östrojen ve testesteron hormonunun yapısında bulunurlar Yeterince yağ alınmazsa, salgılanma bozulur
Vücudun yağa ne kadar ihtiyacı vardır?
Tükettiğimiz yağlar, görünür ve görünmez olarak ikiye ayrılır Tereyağı, sıvıyağ gibi yağlar görünür yağlar iken; et, süt gibi daha çok hayvansal kaynaklarda bulunan yağlar görünmez yağlardır Vücuda alınan yağların yarısı, görünmez yağlardan oluşur
Sağlıklı bir bireyin alması gereken yağ miktarı, kilosu, boyu gibi kişisel özelliklerine göre belirlenir Genel olarak günlük alınan enerjinin yüzde 30’u yağlardan karşılanmalıdır Buna göre herkes 1 gram yağın 9 kilokalori olduğunu unutmadan, kendi kişisel özelliklerine göre tüketeceği yağ miktarını düzenlemelidir
YAĞLARIN ÇEŞİTLERİ
1.Doymuş Yağlar:Bir yağ asidinin C zincirinde C atomları arasında çift bağ yoksa buna doymuş yağ asidi denir.Doymuş yağ asidi içeren yağlara da doymuş yağlar denir.
2.Doymamış Yağlar:Yağ asidinin C zincirinde bir yada daha fazla çift bağ varsa buna doymamış yağ asidi denir:Doymamış yağ asidi içeren yağlara da doymamış yağlar denir.
YAĞLARIN ÖZELLİKLERİ
1.Büyüme ve onarıma yardımcı olur.
2.Besin olarak kullanılır.
3.Enerji verici olarak kullanılır.
4.Vücut ısısını ayarlar.
5.Organlara destek olup darbelere karşı korur.
NOT:Yağların daha fazla enerji vermesinin sebebi;yapılarında daha fazla hidrojen bağı bulunmasıdır.
Yağların vücuda 2. sırada kullanılmasının sebebi
*Yakılmaları için daha fazla oksijene ihtiyaç duyarlar
*Vücudda depo maddesi olarak kullanılır*
PROTEİNLER:
Organik bileşiklerin büyük bir grubu protein molekülleridir.Bir kısmı hücrenin yapısına katılır diğerleri hücrede düzenleyici olarak görev yapar.Yapı taşları aminoasitlerdir.Doğada 20 çeşit aminoasit vardır. Yapılarında C,H,O ve yanında N,S,P vardır
*Bütün canlıların protein yapıları birbirinden farklıdır.Buna sebep olan canlıların DNA yapılarının birbirinden farklı olmasıdır.Çünkü;proteinler DNA’daki bilgiye göre RNA’sayesinde Ribozomda sentezlenir.Protein çeşitliliği;aminoasit sayısına, aminoasit sırasına aminoasit çeşidine bağlıdır.
*Proteinler oksijenli solunum ile parçalanması sonucu amonyak denilen çok zehirli bie ürün oluşur.Amonyak karaciğerde üreye çevrilerek dışarı atılır.Azot proteinlerin yapısında bulunduğu için canlı vücudunda azotlu artığa rastlanılması o canlının protein tükettiğini gösterir.