cumhuriyet dönemi türk edebiyatının oluşumuna etki eden unsurlar nelerdir



Cevap :

Cumhuriyet dönemi türk edebiyatı cumhuriyet  dönemi, millileşme akımının devamı olarak, hızlı bir gelişme ve oluşma çığırı açmıştır. bu edebiyatın oluşumunda tanzimat ve meşrutiyet dönemlerinde ortaya  çıkan yeni edebiyat hareketlerinin ihmal edilemez bir yeri vardır. önceki  edebiyat dönemlerinden şekil, dil ve fikir bakımından bazı özellikleri devralan  cumhuriyet dönemi edebiyatı’nın oluşumunda, cumhuriyet’in ilânından sonra  gerçekleştirilen büyük siyasî, toplumsal ve kültürel  değişmenin daha yaygın ve esaslı bir rolü vardır. devam eden bazı çizgilere  rağmen bu edebiyatın, geçmişin edebiyatından çok farklı bir şekilde oluşmasında,  atatürk ilke ve devrimleri büyük ölçüde belirleyici bir rol oynamıştır. devrimler, özellikle dil devrimi türkçe’yi ve türk  edebiyatı’nı gerçek mecrasına sokmuş milliyetçi, halkçı, devrimci, modern sanat  ve edebiyat görüşlerinin benimsenmesine yol açmıştır. cumhuriyet dönemi türk edebiyatı, divan edebiyatının terk edilmesinden sonra  teşekkül eden tanzimat, servet-i fünun, fecr-i ati ve millî edebiyat adlarıyla  anılan edebiyat tarzları vasıtasıyla oluşturulan zemin üzerine kurulmuştur. cumhuriyet devri edebiyatının ilk dönem eserleri değişen siyasî, sosyal  ve kültürel çerçevenin etkilerini taşır. dildeki  sadeleşme hareketi artık yerleşmiştir. şiirde ve düz  yazıda toplumun her kesiminden gelen sanatçılar sayesinde konular oldukça  genişletilmiştir. buna bağlı olarak mekânlar da çeşitlilik kazanmıştır.  anadolu’ya daha çok yer verilmiştir. roman ve hikâyelerde toplum sorunları, gözleme dayanan bir gerçeklikle anlatılmıştır. cumhuriyet dönemi, sürüp gelen  dil tartışmalarını bilimsel bir sonuca bağlamış, türk edebiyatı batı taklitçiliğinden kurtulmuş, yeni  bir atılışla kendi kişiliğini bulmuş, halk ve aydın arasındaki uçurum  kapatılmaya çalışılmıştır. cumhuriyet dönemi edebiyatının belli başlı özellikleri: 1. aruz ölçüsü tamamen bırakılmıştır. 2. ilk yıllarda kullanılan hece ölçüsü 1940’lardan sonra yerini serbest şiire bırakmıştır. 3. şiir , roman , öykü türünde önemli teknik gelişmeler  olmuştur. 4. roman ve öyküde realizm , natüralizm , toplumsal gerçekçilik  gibi akımlar etkili olmuş , şiirde ise çağdaş akımlar izlenerek onların  benzerleri yaratılmaya çalışılmıştır. 5. bu dönemin yazarlarının hemen  hepsi, eserlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. 6. yazar ve şairlerin çoğu anadolu’ya  yönelmişler, eserlerinde anadolu’yu işlemişlerdir. 7. cumhuriyetin ilk  yıllarında istiklâl savaşı’nın meydana getirdiği “destani” ruh hali etkisini  sürdürmüştür. 8. bu dönemdeki eserlerde halk, millet, memleket ve çağdaş millet kavramlarıyla ilgili düşünceler geniş yer tutar. 9. mizah, hiciv,  deneme, eleştiri ve edebiyat tarihi alanlarında önemli gelişmeler  görülmüştür. 
 

cumhuriyet döneminde anadolu ajansı kurulmuş ve her türlü haber bilgi toplamıştır çeşitli edebiyat yazarları bu ajansa üye olarak çalışmış türk edebiyatını genişletmiştir