Cevap :
Şamanizm nedir?Şamanizmin inançlar arasındaki yeri.
Şamanizm bir inanç sistemidir.Şamanizm puta tapma putlardan yardım dileme gibi ilkel ritüellerle karıştırılmamalıdır.
Şamanizm bir dindir.Şamanizmi dinler kategorisine sokmamak yanlış olur.Aslında bu dini Şamanizm olarak adlandıranlar yanlışlığı baştan yapmaktadırlar.Şaman kimdir, şamanın görevi nedir bunu düşünmemişlerdir.
Şaman dini törenleri yöneten,topluluk adına tanrıdan yardım dileyen,taleplerde bulunan,tanrı katından haberler veren bir din adamıdır.Hırıstiyanlığa papaizm,Müslümanlığa imamizm denmiyorsa bu dine de şamanizm denemez.Bu dinin adı Şamanizm değil tek tanrı dini ya da Türkler'deki deyişiyle Gök Tanrı inancı,Gök Tanrı dinidir.Şamanizm de bir tanrı vardır.Bu dinin mensupları tek Tanrıya taparlar.Oysa genel görüşe göre şamanlar onlarca tanrıya ve bu tanrıların putlarına tapan ilkel bir inancın mensuplarıdır.Yanlış söylemiyle Şamanizm,doğrusuyla GökTanrı inancı Kuzey ve Orta Asya Türk topluluklarında halen yaşamaktadır.Şamanizm'de bir tek yaratıcı Tanrı vardır.Şamanizm ölümden sonra insanların yeniden dirileceğine dünya üzerindeyken Tanrı'nın hoşuna gidecek davranışlarda bulunanların mükafat,Tanrı'nın buyruklarına karşı gelenlerin ise ceza göreceklerine inananır.Şamanizm'de cennet (Uçmağ) cehennem (Kızıl Tamu) inancı vardır.Öyleyse Şamanizm yani Gök Tanrı inancı sistemli kuralları olan gerçek bir dindir.
ŞAMANİZM
Tarihi araştırmalara bakılırsa aslında ”Şaman” diye bir din olmadığı halde batılı Türkologlar şaman dini yahut Şamanizm diye ifade edilen bir dinin üzerinde duruyorlar.
Gerçek şudur ki; Orta Asya’da yaşayan bütün ırk ve kavimlerin inançlarını, bu isim yani Şamanizm adıyla tanımlayarak tek bir inançta birleştiren batılı bir çok Türkolog’un, bu hiç bir gerçeğe dayanmayan yakıştırmasının ne derece yanlış olduğu dinleri, bilhassa Gök Tanrı dinini incelediğimizde, ortaya çıkacaktır .
MANİ DİNİ
Manihaizm, İran menşeli olup, aydınlıkla karanlığın, iyilikle kötülüğün, varlıkla yokluğun mücadelesinden doğan bir inançtır. Mani dinine inananlar günde bir defa, akşamları yemek yerler. Et, süt, yumurta gibi hayvani gıdalar yasaktır.