türkçe ödevi 10 tane isimden isim yapan yapım eki 10 tane isimden fiill yapan yapım eki 10 tane fiilden fiil yapan yapım eki 10 tane fiilden isim yapan yapım eki    :)



Cevap :




İsimden isim yapan ekler

İsim soylu sözcüklerden yeni bir isim soylu sözcük yapan eklerdir. Yeni oluşturulan sözcük genellikle eskisi ile yakın anlam ilişkisine sahiptir.

lik: şeker-lik, kömür-lük, göz-lük, kulak-lık, dost-luk li: köy— , para— , ağaç— , baş—, Ankara-, ev-li siz: su—suz, para—sız, ev—siz ci: göz—, sanat—çı, yol—cu, simit—çi ce: Türk—çe, İngiliz—ce, Alman-ca (Eşitlik hâl eki -ce ile karıştırılmamalıdır.) daş: karın-daş > kardeş, çağ-daş, arka-daş, yol-daş, meslek-taş inci: üç-üncü, beş-inci msi: ekşi-msi, acı-msı, meyve-msi cil: ev-cil, et—çil, ben—cil, insan—cıl şın: sarı—şın sal: kum—sal ıt: yaş—ıt ceğiz: kız—cağız, çocuk—cağız cik: tepe-cik, azı-cık, küçü—cük ti: esin-ti, hırıl—tı, cıvıl—tı İsimden fiil yapan ekler

İsim soylu sözcüklerden fiil yapan eklerdir.

le: su-la, taş-la, uğur-la, rahat-la al: çoğ-al, az-al, dar-al l: doğru-l, sivri-l a: kan-a, yaş-a, tür-e, boş-a ar: yaş-ar, mor-ar, sarı-ar de: fısıl-da, horul-da, gürül-de et: yön-et, göz-et ik: gec-ik, bir-ik imse: az-ımsa, benim-se,küçü(k)-mse kır: fış—kır, hay—kır len: ev-len, yaş-lan sa: garip-se, önem-se, su-sa Fiilden isim yapan ekler

Fiil kök veya gövdelerine gelerek isim, sıfat gibi isim soylu sözcükler veya fiilimsiler oluşturan eklerdir:

ce: düşün—ce, eğlen—ce ecek: giyecek,yakacak, aç—acak ak: yat—ak, kaç—ak, dur—ak ge: böl—ge, bil—ge, süpür—ge gi: sev—gi, çal—, as— giç: bil—giç, dal—gıç, başlan—gıç gin: yor—gun, bil—gin, bez—gin, bit—gin i: yaz—ı, öl—ü, yap—ı, çat—ı, kok—u, doğ—u ici: yap—ıcı, gör—ücü, al—ıcı, sat—ıcı ik: kes—ik, aç—ık, göç—ük im: say—ım, seç—im, öl—üm, ölç—üm in: yığ—ın, ak—ın, tüt—ün, ek—in inç: gül—ünç, sev—inç inti: kes—inti, çık—ıntı, dök—üntü ir: gel—ir, ok—ur er: gid-er, yaz-ar, iş: otur—, yürü—y-üş it: geç—it, yak—ıt, ölç—üt kan: çalış—kan, üret-ken, unut—kan, kay—gan ma: konuş-ma, dondur-ma (olumsuzluk eki -ma ile karıştırılmamalıdır.) mek:[1] git-mek, duy-mak (bkz. mastar) ti: belir—ti, kızar— Fiilden fiil yapan ekler

Bir fiilden yeni bir fiil yapan eklerdir.

dir: bil-dir, gül-dür, yap-tır, koş-tur ele:kov-ala, silk-ele er:gid-er, çık-ar imse: duy-umsa, gül-ümse, an-ımsa in: gez-in, gör-ün, sev-in, taşı-n r: kaç-ır, bat-ır, iç-ir ş: gör-üş, uç-, gül-üş t: uza-t, sap-ıt, korku-t, üşü-t il: sev-il, kır-ıl, sat-ıl

Bu şekilde üretilen yeni fiiller genellikle ilk fiille anlam bakımından yakından ilişkilidir:

görmek > görünmek, kovmak > kovalamak

Ancak bazı durumlarda orijinal fiilden oldukça farklı anlamlarda olabilirler:

sevmek > sevinmek Kaynakça

–dir   (–dır, –dir,–dur, –dür, –tır, –tir, –tur, –tür)
güldür–, öldür–, sustur–, kandır–, yıktır–, kırdır–, söndür–, küstür–, bozdur–, çaldır–, uyandır–, bölüştür–, kaptır

–il   (–ıl, –il, –ul, –ül)
yırtıl–, kesil–, satıl–, açıl–, kırıl–, üzül–, bozul–, dökül–, sıkıl

–in   (–n, –ın, –in, –un, –ün)
giyin–, süslen–, korun–, taran–, kaşın–, yıkan–, övün

–ir   (–ır, –ir, –ur, –ür)
pişir–, doyur–, şişir–, düşür–, batır

–iş   (–ş, –ış, –iş, –uş, –üş) 
dövüş–, bul–, kaçış–, ağlaş–, anlaş–, dönüş–, boğ–, çarpış

–t
kurut–, boyat–, sıvat–, şaşırt–, başlat–, ödet–, kısalt–, dirilt