İSMİN HALLERİ (DURUM EKLERİ)
Yalın Hali
Ne ?
Kim?
ev,masa
Ahmet, doktor
Bu ne ?
Bu ev.
Bu ne ?
Bu masa.
Bu kim ?
Bu Ahmet.
Bu kim ?
Bu doktor.
Yцnelme Hali (e hali) e,a
Neye ?(eşyalar iзin )
Nereye ?(yer iзin )
Kime ?
tahta(y)-a, okul-a, uзak(ğ)a
Ahmet'-e,doktor-a,Ayşe(y)-e
цrnek:
цrnek:
Nereye yazıyor?
Tahta(y)a yazıyor?
Neye bakıyor ?
Uзak(ğ)a bakıyor ?
Nereye gidiyor ?
Oklul-a gidiyor ?
Not 1:
Eğer yцnelme hali eki alacak kelimelerin son harfleri
"p,з,t,k"ise bu harfler yumuşar ve "b,c,d,g veya ğ" olur.
Kime verdin ?
Ahmet'e verdim .
Kime gidiyor ?
Doktor-a gidiyor .
Kime sцyledin ?
Ayşe'(y)e sцyledim.
Not 2:
Yцnelme hali alan isimlerin son harfleri sesli ise Tьrkзe'de iki sesli harf yan yana gelmediği iзin araya (y) kaynaştırma harfi gelir .
Bulunma Hali (de hali) de,da
Nerede?
Kimde ?
ev-de , okul-da , bahзe-de
Mehmet'te , Salih'te, Hasan'da , Цğretmen-de
цrnek:
Nerede oturuyor ?
Anahtarlar kimde ?
Bahзe-de oturuyor .
Anahtarlar Mehmet'te
Nerede uyuyor?
Kitap kimde ?
Oda-da uyuyor .
Kitap цğretmen-de .
Not1: Bulunma hali ve ayrılma hali ekleri geldikleri kelimelerin son harfi
f,s,t,k,з,ş,h,p harfleri ile bitiyorsa bulunma ve ayrılma hal ekleri da,de (
te,ta) da ,den (
tan, ten)
цrnekler:
Salih'te, parkta , ağaзta sınıfta , dolapta, vb.
Not2: İsim tamlamalarından sonra geldiğinde isim tamlamalarının son harfi sesli harfle bittiği iзin "
n" kaynaştırma harfi gelir .
цrnekler:
Hayvanat bahзesinde Hayvanat bahзesinden
Yatak odasında Yatak odasından
Ahmet'in kardeşinde Ahmet'in kardeşinden
Ayrılma hali (den hali) dan,den
Nereden ?
Kimden ?
Ev-den , oklu-dan , park-tan , sinema-dan ,
Ayşe'den , Ali'den , doktor-dan , mьhendis-ten
Nereden geliyorsun ?
Bu kitabı kimden aldın ?
Okul-dan geliyorum.
(Bu kitabı) Ahmet'ten aldım.
Belirtme hali (i hali) ı , i ,u , ь
Kimi ?
Neyi ?
ev-i ,kitab-ı , okul-u, ьtь(
y)-ь
Ahmet'i, Hasan'ı , doktor-u , mьdьr-ь
цrnek:
цrnek:
Neyi temizliyor ?
Kimi зağırıyor ?
Ev-i temizliyor.
Hasan'ı зağırıyor ?
Ali neyi tamir ediyor ?
Doktor kimi muayene etti .
Ali ьtьy-ь tamir ediyor .
