Cevap :
DENKLEM KURMA PROBLEMLERİ
A. SAYI KESİR PROBLEMLERİ
Verilen problemin x y a p n ... gibi sembollerle ifade edilmesine denklem kurma denir.
Bir x sayısının; a fazlası > x+a
a eksiği > x-a
a katı > a.x
1 sı > 1 X
a a
Örnek — 1
Ali Ayşe ve Mehmet 27700 lirayı paylaşacaklardır. Ali Mehmet’ten 1000 lira fazla Ayşe de Ali’den 1300 lira eksik alacaktır. Buna göre Mehmet’in payı kaç lira olur?
A) 8000 B) 9000
C) 10000 D) 11000
(1990— FL)
Çözüm
Mehmet:x
Ali :x+1000
Ayşe x+1000)-1300
+
Toplam 3x + 700 = 27700
3x = 27000
x = 9000 olur.
Cevap B
DENKLEMLER
1) x + 6 =13 ise x=?
a)13 b)8 c)7 d)-6
2) x - 3 = 2 ise x=?
a)3 b)5 c)-5 d)6
3) 3x + 5 = 14 ise x=?
a)-2 b)4 c)-3 d)3
4) 5x - 6 = 19 ise x=?
a)5 b)10 c)-5 d)0
5) 2x + 5 = 5 ise x=?
a)2 b)5 c)-2 d)0
6) x + 5 = 3 ise x=?
a)2 b)-2 c)1 d)3
7) 5 – x = 3 ise x=?
a)2 b)-2 c)0 d)8
8) –9 – x = 10 ise x=?
a)1 b)19 c)0 d)-19
9) –5 – 2x = 9 ise x=?
a)-2 b)-7 c)2 d)8
DENKLEM SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
Cevap 1) x + 6 = 13 ise bulmamız gereken bilinmeyen x olduğu için; onu yanlız
bırakmamız gerekiyor. Bu nedenle yanındaki +6 eşitliğin diğer tarafına – 6
olarak geçer ve denklemimiz;
x = 13 – 6 haline gelir. Buradan x = 7 olarak bulunur.
Cevap 2) x – 3 = 2 denkleminde ise x’ in yanındaki –3 eşitliğin diğer tarafına +3
olarak geçer.
x = 2 + 3 olur ve buradan x = 5 olarak bulunur.
Cevap 3) 3x + 5 = 14 ise, önce bilinmeyenimizin yanındaki +5’ i diğer tarafa –5
olarak geçiriyoruz.
3x = 14 – 5
3x = 9 olarak bulunuyor. x’in başında bulunan 3 çarpanı ise eşitliğin diğer tarafındaki
9’un yanına bölen olarak geçer. Buradan;
x = 9 / 3
x = 3 olarak bulunur…
UNUTMAYALIM ARKADAŞLAR!!!
BİR SAYIYI VEYA HARFLİ İFADEYİ EŞİTLİKTE YER DEĞİŞTİRİRKEN; MUTLAKA
İŞLEM ÖZELLİĞİNİ DE DEĞİŞTİRİCEKSİNİZ… YANİ; TOPLANAN SAYI EŞİTLİĞİN
DİĞER TARAFINA ÇIKARILAN OLARAK, ÇIKARILAN SAYI TOPLANAN OLARAK,
ÇARPIM DURUMUNDA OLAN SAYI DİĞER TARAFA BÖLEN OLARAK, BÖLEN
SAYI İSE DİĞER TARAFA ÇARPAN OLARAK GEÇER.. KISACA
Toplama ---- Çıkarma
Çıkarma ---- Toplama
Çarpma ---- Bölme
Bölme ---- Çarpma şeklinde yer değişikliği yapılır…
Cevap 4) 5x – 6 = 19 ise öncelikle bilinmeyen sayımızın yanındaki –6’ diğer
tarafa atıyoruz.
5x = 19 + 6 yapıyor ve toplayınca
5x = 25 oluyor. X’ in başındaki 5 çarpanı da diğer taraftaki sayının yanına
bölen olarak geçiyor. Buradan;
x = 25 / 5 ve x =5 olarak bulunuyor.
Cevap 5) 2x + 5 = 5 ise +5 i diğer tarafa –5 olarak geçirdiğimizde;
2x = 5 – 5 ve
2x = 0 bulunuyor…2 çarpanı da bölen geçiyor..
x = 0 / 2
x = 0
Cevap 6) x + 5 = 3 ise +5 diğer tarafa –5 geçer ve;
x = 3 – 5
x = – 2 olarak bulunur.
Cevap 7) 5 – x = 3 ise bilinmeyenimizin yanındaki +5 diğer tarafa geçer
– x = 3 – 5 ve buradan;
– x = – 2 olur. Fakat bilinmeyenimizin pozitif olması gerektiğinden;
Her iki tarafı – ile çarparız ve sonuçta;
x = +2 olur
Cevap 8) –9 –x = 10 ise –9 diğer tarafa +9 geçer;
–x = 10 + 9 olur. Ve buradan;
–x = 19 olur. x’in pozitif olması gerektiğinden
x = –19 olur.
Cevap 9) –5 –2x = 9 ise –5 diğer tarafa;
–2x = 9 + 5
–2x = 14 olur. –2 çarpanı diğer tarafa bölen olarak geçer ve;
x = 14 /–2
x = –7 olarak bulunur.