1. Cümlenin yapısıyla doğrudan doğruya ilgili olmayan açıklamalar için kullanılır.
Örnek: Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz (Nurullah Ataç).
- O kitabın çıkış tarihinde (1968) sen okuma yazma bilmiyordun.
Not: Yay ayraç içinde bulunan cümleler büyük harfle başlar ve sonuna uygun noktalama işareti getirilir. Ayrıca “yani” ile yapılan açıklamalar yay ayraç içine alınmaz.
Örnek: Babasından, yani okumasında büyük emeği geçen insandan daha ne isteyebilirdi ki?
2. Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır.
Örnek: Zîbâ Dudu (Habbe Kadın ‘a) — A dostlar, damat bey gelin hanımı görür görmez sevincinden bayıldı.
Müştak Bey —Hayır, sevincimden bayılmıyorum: kederimden yüreğime iniyor. (Şinasi)
3. Parantez içinde yazılan tam anlamlı bir cümle ise cümlenin sonundaki nokta, soru veya ünlem işareti parantezi kapamadan konur.
Örnek: Bugünkü medeniyet yolunda ilerleyişimiz (Daha önceki müslüman Türk medeniyetlerini düşünün.) pek de büyük bir ilerleme olmasa gerek.
