Açıklama:
YUNUS EMRE (1250 - 1320)
XIII. yüzyıl halk şairidir. Hayatı hakkında kesin ve yeterli bilgi yoktur. Eskişehir'de doğup öldüğü söylenir. Hayatı efsanelerle örülmüştür.
Varlık - yokluk, İnsan - Tanrı - ölüm ilişkilerini güçlü bir kültür donanımı ve büyük şiir yeteneğiyle irdeleyerek halka ulaştırabilmiştir.
Tüm halk şairlerini yüzyıllar boyunca etkilemiştir. İlahi türünün en usta şairidir.
İlahi türü şiirlerinde Halk Edebiyatı'nın geleneklerine bağlı kalmıştır. Dili çok sadedir, anlatımda yalınlık dikkati çeker. İlahilerini hece ölçüsüyle söylemiştir. Risaletü'n Nushiyye adlı dinî - didaktik eserinde ise, bu gelenekten ayrılarak aruz ölçüsünü, mesnevi nazım biçimini kullanmıştır.
Allah inancını ve evrensel insan sevgisini işleyen sanatçının şiirlerinde coşkun bir lirizm vardır. Tekke edebiyatının en lirik şairidir.
Sanatçının şiirlerini içeren bir Divan'ı ile Risaletü'n Nushiyye(Nasihatlar Kitabı) adlı öğretici bir mesnevisi vardır.
Ayrıca bakınız-> Yunus Emre
HACI BAYRAM VELİ (1352 - 1430)
Ankara'nın Solfasol köyünde doğan sanatçı, güçlü bir tasavvuf şairidir ve iyi bir medrese eğitimi almıştır.
Bayramiyye tarikatını kurmuştur.
Yunus Emre etkisinde sade bir dil ve lirik bir anlatımla dile getirdiği şiirlerinden yalnızca birkaç tanesi bilinmektedir. "Bilmek istersen seni / Can içre ara canı" dizeleri, bize onu hatırlatır.
Ayrıntılı bilgi için bakınız -> Hacı Bayram-ı Veli
KAYGUSUZ ABDAL (? - ?)
Asıl adı Alaeddin Gaybi'dir. 15. yy. tasavvuf şairlerindendir. Yunus Emre'den etkilenmiştir.
Alevi - Bektaşi halk şiirinin kurucusudur. Nefeslerine hiciv-mizah motifli tekerlemeler katarak insanlık kusurlarıyla alay etmiş, Bektaşiliğin ilkelerini nükteli bir dille yaymıştır.
Hem heceyle hem de arzula yazılmış şiirleri vardır. Onun bir divanı, "Dolapname" adlı tasavvufi bir öğüt kitabı (mesnevi) ve 15.yy. halk nesrinin sade örneklerini gördüğümüz "Budalaname" adlı eseri vardır.
Ayrıca bakınız-> Kaygusuz Abdal
EŞREFOĞLU RUMİ (? - 1409)
Eşrefoğlu Rumi, iznik medreselerinde öğrenim görmüş, öğrenimini bitirdikten sonrada yine İznik'te Çelebi Mehmet medresesinde müderris adayı olmuştur.
15. yy. tasavvuf şairlerinden olan sanatçı, Hacı Bayram Veli'ye damat ve derviş olmuştur. Yunus Emre'nin izinden yürümüş hem aruz hem de heceyle şiirler yazmıştır. Bir divanda topladığı şiirlerinde tasavvuf ilkelerini yaymaya çalışmıştır.