osmanlı tarih yazıcılığında ilk vakanüvis kimdir



Cevap :

Tarih yazıcılığı, tarihte vuku bulan olayların kayda geçirilmesidir. Bir devletin çalışanı yapıyorsa genellikle o devlet için önemli olaylar (savaşlar, padişahların hayatları, önemli doğum ve ölümler, zaferler...) yazılmaktadır.

Kelime anlamı bakımından vaka, "olay" demektir. Zaten olayın eş anlamlısı olarak kullanılır. Vakanüvis ya da vak'a-nüvis ise Osmanlı döneminde önemli devlet olaylarını kayda geçiren insanlara verilen isimdir.

Evliya Çelebi ve Katip Çelebi gibi 17. yüzyılda yaşamış birtakım isimler de ilk vakanüvisler arasında sayılsa da devlet bünyesinde memur sıfatı ile çalıştığı bilinen ilk vakanüvis, Halepli Mustafa Naima'dır.

Mustafa Naima bir devlet memuru olduğu için ne yazık ki tarih yazıcılığını tarafsız bir şekilde yapmamış; devlet büyükleri ve padişahı överek genel anlamda Osmanlı'yı iyi gösterecek şeyleri yazmıştır. Devletin yanlışlıkları, kötülükleri, haksızlıklarını filtrelemiştir.