Cevap :
Ağırlık ve Uzunluk Ölçülerinde Yapılan Değişiklikler
Osmanlı döneminde 60 cm veya 65cm uzunluğa eşit olan endaze, parmak ucundan omuza kadar uzunluğu ifade eden ve ortalama 75,8 cm kabul edilen arşın ile adım, ayak, kulaç gibi uzunluk ölçüleri kullanılıyordu Bu ölçüler standart ölçüler değildi Hele adım, ayak, kulaç gibi ölçülerle sıhhatli bir iş yapmak hiç mümkün değildi Bunların yerine 26 Mart 1931 tarih ve 1782 sayılı kanunla modern dünyanın kullandığı metre sistemi kabul edilmiştir Artık uzunluk ölçümü milimetre, santimetre, desimetre, metre, dekametre, hektometre, kilometre ile ifade edilecektir
Ağırlık ölçülerine gelince bu gurubun temel birimi dirhem idi Dirhem Mısır’da 3,0889 gram, İstanbul’da 3207 gram idi 400 dirhem bir okkayı oluşturuyordu İstanbul için bir okka 1,282 gram ağırlığı ifade etmekte idi Diğer şehirlerde okkada küçük farklılıklar görülebiliyordu Okka yerine vakiyye ve kıyye tabirleri de kullanılıyordu 44 okka bir kantarı, 4 kantar da bir çekiyi ifade etmekte idi ki, bu hesaba göre, 1 kantar 56,408, 1 çeki de 225,632 kilograma karşılık geliyordu Ancak sonradan 195 okka yani 250 kilogram 1 çeki denildi Bir başka ağırlık ölçüsü olan batman ise aynı zamanda yüzey ölçüsü olarak da kullanılmış, farklı ülkelerde farklı zamanlarda farklı standartları ifade etmiştir Altın ve kıymetli taşların ölçümünde kullanılan temel birim ise de kırattır Kıratın alt ve üst birimleri ve bunların birbirlerine oranları şu şekildedir 1 3/7 (Bir tam üç bolü yedi) dirhem bir miskali oluşturur Miskalin 1/4’üne denk, dengin 1/4’üne kırat, kıratın 1/4’üne buğday, buğdayın 1/4’üne fitil, fitilin 1/ 2’sine nakir, nakirin 1/2’sine kıtmir, kıtmirin 1/2’sine zerre denilirdi
1782 sayılı kanun ağırlık ölçülerinde de batı standartlarını hakim kılmıştır Artık ülke içinde ve dışındaki alış-verişlerde miligramdan tona kadar uzanan modern dünyanın ölçü sistemi esas alınacaktır Kuyumculukta ise yeni şekli ile 2 desigram ağırlığa tekabül eden kırat da kullanılabilecektir
Hacim ölçüleri ile tartılan hububat cinsi ticari emtiada ise kile, şinik, tas, ölçek vb ölçü birimleri kullanılmakta idi Bu ölçümlerin kendi içerisinde bile tutarlılıkları yoktu İstanbul kilesi ortalama 25 kilo, ibrail kilesi 100 kilo idi Kilenin küsuratına kutu denilirdi 8 kutu 1 İstanbul kilesini teşkil ederdi Kilenin 1/4’üne de şinik adı verilirdi43 26 Mart 1931 tarihli kanunla sıvı maddelerin hacim ölçümlerinde litre sistemi getirilmiştir Bu sistemde mililitreden kilo litreye kadar uzanan bir dereceleme sistemi mevcuttur Katı ve gaz maddelerin hacimlerinin ölçülmesinde ise milimetreküpten kilometreküpe kadar uzanan bir sistem getirilmiştir
Osmanlı Devleti’nde tarla, bahçe gibi arazilerin yüzey ölçümünde dönüm ve çiftlik tabirleri kullanılmıştır Bir çiftlik arazi verim durumuna göre 60 ile 150 dönüm arasında değişebiliyordu Dönüm adım hesabı ile tespit edilirdi Orta adımlarla eni ve boyu 40 adım olan araziye dönüm denilirdiÖlçüler kanunu ile yüzey ölçüsü olarak metrekareden kilometrekareye kadar uzanan bir sistem getirilmiştir
Ölçülerde değişiklik geç kalınmış bir düzenleme idi Gelişen dünyada çok önceleri bu uygulamaya geçmek gerekiyordu Nitekim, kanun çıkmadan üç yıl önce Bursa belediyesi belediye sınırları dahilinde metre cinsinden ölçülerin kullanılması mecburiyetini getirmişti47 Ölçüler kanunu sayesinde ülke içerisinde ölçülerle birlik sağlandığı gibi dış ticaret de kolaylaşmıştır Genellikle bu yeni sistem halkımız tarafından kabul görmüştür Ancak kırsal kesimde hâlâ teneke ile tahıl tartmak, bidon ile süt satmak, arşın ile kumaş ölçmek gibi uygulamaların devam ettiği görülmektedir Bunda insanların kültür eksikliği, önemsememe ve alışkanlıklarını bırakamamalarının da rolü vardır Ayrıca, kolaycılık ve ekonomik sıkıntılar da bunda önemli bir etkendir Zira, herkes her yerde bu ölçü aletlerini kolayca elde edememektedir Ücretsiz ve temini kolay ilkel ölçü birimleri tercih edilebilmektedir Ancak, halkın okuma-yazma oranı, kültür seviyesi ve ekonomik düzeyi yükseldikçe bu tür uygulamalar azalacaktır
Kaynak: http://www.forumlord.net/mustafa-kemal-ataturk-kosesi/98455-ataturkun-onderliginde-olcme-birimlerine-getirilen-yenilikler.html#ixzz2Ghvi3XEN