10 tane koşul cumlesi 10 tanede mecaz anlamlı cümle yazarmısınız acil...
Koşul (Şart) Cümleleri Koşul bir eylemin, durumungerçekleşmesinin başka bir şeye bağlı olması durumudur.
"Biraz beklerseniz doktorla görüşürsünüz." Doktorlagörüşebilmenin koşulu bir süre beklemektir. Beklenmezsedoktorla görüşebilme şansı yoktur.
** Yukarıdaki örnek cümlede olduğu gibi Türkçede koşul eki "-se, -sa"dır; ancak -se, -sa eki kullanılmadan da bazı ekler ve sözcükler ile cümlelere "koşul" anlamı kazandırılır.
** mı, mi soru eki koşul anlamı kazandırabilir:
* Birinin, masasına oturduğunu gördü mü çok kızar.
* Evden biraz erken çıktı mı işine vaktinde varır.
** Ama bağlacıyla da koşul anlamı sağlanır: İstediğiniz şiirleri ve yazıları bulurum ama siz de bana yardım edeceksiniz. (... yardım ederseniz)
** -dıkça, -dikçe eki de koşul anlamı katabilir: Böyle haberleri duydukça moraliniz bozulacak.
** "yeter ki" bağlacı ve "üzere" edatı da cümleye koşul anlamı kazandırabilir:
* Sana her yeri gezdiririm, yeter ki sen gezmek iste.
* Yarına getirmek üzere bu sözlüğü alabilirsiniz.
** -ınca, -ince eki de kimi zaman koşul anlamı kazandırabilir. Yüklemin geniş zamanla çekimlendiği cümlelerde -ınca, -ince eki koşul anlamı katar:
* Okullar açılınca trafik sorunu yine başlar.
* Buraya gelip sizinle görüşünce işin zorluğunu anlar.
** İki yargının olduğu bazı cümlelerde herhangi bir ek ya da sözcük kullanılmadan yargılardan biri, ötekinin koşulu olabilir:
* Televizyonun sesini açma; kardeşin uyanır.
* Giriş kartını unutma; sınava giremezsin.
(I) Halk türkülerimizi, ezgi ve şiir bakımından kıvamını bulmuş sanat eserleri sayabiliriz. (II) Bunları söyleyenlerin seslerindeki ve okuyuşlarındaki pürüzler ayıklanınca klasik denecek kadar sağlam eserler çıkar ortaya. (III) Ne var ki türküleri söyleyen ve âşık diye anılan halk sanatçılarının kimilerinin sesleri, bu eserlerin değerini gölgeliyor. (IV) Kimileri de türküleri aşırı bir duygusallıkla söylüyor. (V) Bunlarda türkünün özüne göre değişen bir incelik, bir yorum görülmüyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yargı, bir koşula bağlanmıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Cevap: B
cümleler de var aralarında
Televizyonun sesini açma; kardeşin uyanır.
* Giriş kartını unutma; sınava giremezsin.
Okullar açılınca trafik sorunu yine başlar.
* Buraya gelip sizinle görüşünce işin zorluğunu anlar.
Sana her yeri gezdiririm, yeter ki sen gezmek iste.
* Yarına getirmek üzere bu sözlüğü alabilirsiniz.
. Birinin, masasına oturduğunu gördü mü çok kızar.
* Evden biraz erken çıktı mı işine vaktinde varır.
............................................................................................
Bu olayda mutlaka onun da parmağı vardır.
Son otobüse yetişemezsem, işte o zaman yandım.
Toplantıda bize çok ağır sözler söyledi.
Cesaretimin kırılmasına sen sebep oldun.
Onun bu pişkinliğine bir anlam veremedik.
Sokakta keskin bir kömür kokusu var.
Kara haber tez duyulur.
Yazılıdan zayıf alınca dersten iyice soğudum.
İnce davranışlarıyla hepimizin gönlünü fethetti.
Galiba dün akşam annemi kırdım.
Boş laflara karnım tok benim.
