Sevgili Öğrenci,
İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak için faaliyet gösteren işletmelerin varlık ve
kaynaklarında meydana gelen değişimler muhasebe ile takip edilir. Muhasebe varlık ve
kaynak değişimlerini kaydeder, sınıflandırır, özetler, analiz eder, yorumlar ve bilgi verir.
Muhasebenin ilk aşaması kayıt yapmaktır. Bu kayıtlar yapılırken defterlerden
faydalanılır. Para ile ifade edilen tüm işlemler öncelikle yevmiye defterine kaydedilir.
Yevmiye defterinin diğer adı günlük defterdir. İşlem ne kadar önemli olursa olsun para ile
ifade edilmiyorsa kayıt yapılmaz. Örneğin mal alım satım işlemlerinin kaydı yapılır ancak
genel müdürün istifası işletme açısından çok önemli olmasına karşın kaydedilmez.
Yevmiye defteri bilanço esasına göre defter tutan işletmelerde, işlemlerin tarih sırasına
göre ve kurallarına uygun olarak kaydedildiği defterdir.Yevmiye defterine ilk olarak açılış
kaydı yapılır. Sonrasında işlemler sırasıyla ve belgeye dayanarak kaydedilir.
Yevmiye defterine kaydedilmiş olan işlemleri buradan alarak sitemli bir şekilde
hesaplara dağıtmak ve düzenli olarak bu hesaplarda toplamak amacı ile yevmiye kaydından
sonra işlemler büyük deftere kaydedilir. Büyük defter muhasebenin sınıflandırma fonksiyonu
yerine getiren defterdir. Büyük defter yardımı ile hesapların bakiyelerini ayrı ayrı görmek
mümkündür.
Ticari işlemleri sonucunda işletmenin yapmış olduğu muhasebe kayıtlarını kontrol
etmek hesaplara doğru kayıt edilip edilmediğini görmek ve incelemek için mizan düzenlenir.
Mizan defteri kebir toplamlarını gösteren özet bir tablodur. Bütün hesapların toplamları ve
bakiyeleri bir tablo üzerinde yer aldığı için hesapların durumlarını değerlendirmek kolay
olur. Bir hesabın bakiyesine öğrenmek için, defteri kebirin sayfalarının arasına arayıp
bakmak yerine mizanda hızlıca ulaşırız. İşletmenin ne kadar borcu olduğunu ya da ne kadar
alacağı olduğunu mizandan görebiliriz. Müşterilerimiz ya da satıcılarımızla Mizana bakarak
bakiye karşılaştırması yapabiliriz. Bakiyeler tutmuyor ise Defteri kebirden kayıtların
ayrıntılarına bakarız.
Bu modül notlarının amacı; yevmiye defterine, büyük deftere, belgelere dayanarak ve
kurallarına uygun olarak kayıt yapmayı öğrenmek ve bunlara dayanarak mizan düzenlemeyi
öğrenmektir. Modülü tamamladığınızda işletmenin para ile ifade edilen faaliyetlerini
yevmiye ve büyük deftere doğru olarak kaydedebilecek ve mizan düzenleyebileceksiniz.
