Gulam, İslam devletlerinde kölelerden oluşan, hükümdarı korumakla görevli olan askeri birliklerdir. Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıkuluaskerleri olarak devam etmiştir. Gulam, kelime itibariyle Arapça kökenli olup, erkek çocuk anlamına gelmektedir.
Gulam birliklerinin değeri onların köklerinin belli olması, mahalli bağlılıklarının bulunmaması ve her an için sefere hazır olmalarından kaynaklanmaktadır.[1] Köle temini çeşitli yollarla yapılırdı. Bunun en yaygın şekli satın alma, hediye yoluyla sahip olma ve savaşlarda ganimet olarak ele geçirmeydi. Toptancı köle tüccarları, belli başlı köle ticaret merkezlerinden topladıkları köleleri, feodallerin saraylarına satarlardı ve burada istihdam edilen köleler, ordunun önemli bir kısmını oluştururlardı. Özellikle Karahanlılar tarafından Gazne sarayına hediye edilenlerle, Türkistan bölgesinden ganimet olarak alınan Türk gulamlar hem orduda hem de sarayda önemli hizmetler görürlerdi.[2] Gulam sistemini kullanan üç büyük Türk-İslam devleti şunlardır; 1- Büyük Selçuklular 2- Eyyübiler 3- Memlükler
