YEREL SAAT,ULUSAL SAAT,SAAT DİLİMLERİ,
YEREL SAAT
Zaman ölçümü Güneş’in gökyüzündeki hareketine göre ayarlanır. Yerel saat, Dünya üzerindeki herhangi bir yerin Güneş’e göre konumudur. Bir meridyen Güneş’in tam karşısına geldiğinde o meridyen üzerindeki tüm noktalarda Güneş ışınları gelebileceği en dik açıyla gelir. Bu sırada yatay bir düzleme dikilecek çubuğun gölge boyunun en kısa olduğu andır ve o yerin yerel saati 12:00’dir.
Bir meridyen üzerinde bulunan bütün noktaların yerel saatleri aynıdır, öğle vakitleri aynı anda olur. Ancak, Güneş’in doğuş ve batış saatleri aynı değildir. Bunun temel nedeni Yer’in eksen eğikliğidir. Eksen eğikliğinden dolayı aydınlanma çemberi kutup noktalarından geçmez ve meridyenlerle çakışık uzanmaz. Yıl boyunca sürekli kutup noktalarıyla kutup daireleri arasında yer değiştirir. Bu da bir meridyen üzerindeki bütün noktaların aynı anda aydınlanmaması veya kararmamasına neden olur.
ULUSAL SAAT (ORTAK SAAT)
Çalışma hayatında, yerel saatlerin hepsini kullanmak mümkün değildir. Ticari veekonomik ilişkilerin kolaylaştırılması, haberleşme ve ulaşım hizmetlerinin hızlı vedüzenli bir şekilde yapılabilmesi için ulusal saat uygulamasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bu nedenle her ülkenin kendisine en uygun meridyenin yerel saat, bütün ülke sınırları içerisinde geçerli hale getirmesiyle oluşan saate ulusal saat veya ortak saat denir.
Ancak Rusya Federasyonu, Kanada, Çin, ABD, Brezilya, Hindistan ve Avustralyagibi doğu batı yönünde geniş alan kaplayan ülkeler birden fazla ortak saat kullanmaktadırlar.Çünkü bu ülkeler doğu batı yönünde geniş alanlara yayıldıklarından, ülke içerisinde ve doğusu ile batısı arasında büyük yerel saatfarklılıkları ortaya çıkmaktadır. Örneğin Rusya 11, ABD 6 ortak saat kullanmaktadır.
Türkiye 1978 yılına kadar 2. saat diliminde yer alan 30° doğu meridyeninin yerel saatini ortak saati olarak kullanmaktaydı. 1978 yılından sonra gündüz süresinin uzun olduğu yaz aylarında, Güneş enerjisinden daha fazla yararlanarak enerji tasarrufunda bulunmak ileri ve geri saat uygulamasına geçilmiştir.
Kış Saati: Ekimin son haftasından Martın son haftasına kadar kış saati (geri saat) uygulamasında 2. saat diliminde yer alan 30° D meridyeninin yerel saati ortak saat olarak kullanılır.
