MOL KAVRAMI
Mol : Avagadro sayısı ( 6,02.1023 ) kadar atom yada molekül içeren maddeye 1 mol denir.
Örnek : 1 mol HF 6,02.1023 tane HF molekülüdür. Yine bu molekülün içerisinde 1 mol H atomu (6,02.1023tane) ve 1 mol F atomu (6,02.1023 tane) vardır.
Atom Ağırlığı : 12C izotopu standart seçilerek diğer elementlerin bu izotopla kıyaslanması sonucu hesaplanan kütlelerdir. Örneğin, H=1 O=16 N=14 S=32
1 Atomik Kütle Birimi (a.k.b) : 1/ 6,02.1023 = 1,66.10-24 gramdır.
Molekül Ağırlığı : Bileşiği oluşturan elementlerin gram cinsinden kütlelerinin toplamına denir.
Örnek : 1 mol C6H12O6 (glikoz) kaç gramdır ? (C=12 O=16 H=1)
6.12 = 72 gram C
12.1 = 12 gram H
6.16 = 96 gram O
-------------------------------
180 gram
Bir Tane Molekülün Kütlesi : Bir tek molekülün kütlesi molekül ağırlığının Avagadro sayısına bölümüyle bulunur .
1 tek molekülün kütlesi = MA/6,02.1023
Örnek : 1 tane H2O molekülü kaç gramdır ? (H=1 O=16)
1 tane H2O = 18/ 6.1023 = 3.10-23 gramdır.
Bir Tane Atomun Kütlesi : Atom ağırlığının Avagadro sayısına oranıdır.
1 tek atomun kütlesi = A.A./ 6,02.1023
örnek : 1 tane C atomu kaç gramdır ? (C=12)
1 tane C atomu = 12/6.1023 = 2.10-23 gramdır.
N.Ş.A’ da Hacim : Bütün gazların bir molü N.Ş.A’da ( 0 0C ve 1 atmosfer de) 22,4 litredir.
Mol Hesaplama Yöntemleri :
m Verilen Litre Verilen tanecik Sayısı
n= n= n=
MA 22,4 6,02.1023
Örnek : 23 gram C2H5OH kaç moldür ? (C=12 O=16 H =1)
MA = 2.12 + 6.1 + 16.1= 46 gram/mol
n=23/46 = 0,5 mol
Örnek : N.Ş.A’da 2,8 litre olan CO2 gazı kaç mol ve kaç gramdır ?(C=12 O=16)
n=2,8/22,4 = 0,125 mol.
1 mol CO2 44 gram olduğuna göre 0,125 mol CO2 0,125.44= 5,5 gramdır.
22,4 litre = 1 mol : 11,2 litre= 0,5 mol : 5,6 litre = 0,25 mol : 2,8 Litre = 0,125 mol
Örnek : 3,01.1023 tane C2H4 molekülü kaç gramdır ? (C=12 H=1)
n=3,01.1023/6,02.1023= 0,5 mol 1 mol C2H4 28 gram ise 0,5 mol C2H4 14 gram olur.
Kütlece yüzde = (Elementin bileşikteki kütlesi/toplam kütle)x100
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen gramı
=
II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen gramı
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen yüzdesi
=
II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen yüzdesi
ÇÖZÜMLÜ TEST
1
. I- 16 gram oksijen gazı
II- 3,01.1023 tane He gazı
III- 6 gam C içeren CO2 gazı
yukarıdaki gazların N.Ş.A.’ da kapladıkları hacim hangi seçenekte doğru olarak
verilmiştir ?(C=12 O=16)
A) I II III B) I=II III
C) I=II=III D) II III I
E) I=III II
Çözüm : I- n=16/32 = 0,5 mol
0,5. 22,4 = 11,2 litre
II- 3,01.102376,02.1023=0,5 mol 0,5.22,4 = 11,2 litre
III- 6 gram C içeren CO2 0,5 moldür. 0,5.22,4 = 11,2 litre
Cevap C
2. 3,01.1022 tane X(OH)2 3,7 gram olduğuna göre X in atom ağırlığı kaçtır ? (O=16 H=1)
A) 74 B) 32 C) 40
D) 56 E) 14
Çözüm : n= 3,01.1023/ 6,02.1023 = 0,05 mol
0,05 mol 3,7 gramsa
1 mol X
X= 74 gram/ mol
X=40 gr/molX+32+2= 74
Cevap C
3. 8 gram oksijen gazında kaç tane atom
vardır ? (O=16)
A) 3,01.1023 B) 6,02.1023
C) 12,04.1023 D) 1,505.1023
D) 24,08.1023
Çözüm : n= 8/32= 0,25 mol O2 gazı
1 mol O2 molekülünde 2.6,02.1023 tane atom varsa
0,25 mol O2 de X
X= 3,01.1023 tane atom Cevap A
4. 0,2 mol X2Y3 32 gram gelmektedir. Y nin atom ağırlığı 16 olduğuna göre X in atom ağırlığının Y nin atom ağırlığına oranı nedir ?
A) 2/3 B) 3/2 C) 1
D) 3/7 E) 7/2
Çözüm :
0,2 mol 32 gramsa
1 mol ?
?= 160 gr/mol
X= 56 gr/mol2.X + 3.16 = 160
X/Y= 7/2X/Y = 56/16 Cevap E
5.
I- XY bileşiğinin molekül ağırlığı 28 dir.
II- XY2 bileşiğinin molekül ağırlığı 44 dür.
Buna göre X ve Y nin atom ağırlıkları sırasıyla nedir ?
A) 24-32 B) 14-12 C) 12-16
D) 32-23 E) 12-14
Çözüm :
2 X + Y = 28
X + 2Y = 44
X= 12 Y= 16 Cevap C
6. Kütlece %80 X içeren X2H6 bileşiğinde X in atom ağırlığı kaçtır ?
A) 12 B) 14 C) 23
D) 27 E) 40
Çözüm :
2.X / 6.1 = X= 12 Cevap A80/20
