Anadoludaki türk eserleri



Cevap :

( 1102 – 1409 ) Diyarbakır, Harput, Mardin

Diyarbakır Artuklu Sarayı

İlk Artuklu Medresesi İlgazi tarafundan Halep’te yaptırıldı.

Silvan (Meyyafarkin) Ulu Camii 

Mardin Ulu Camii 

Harput Ulu Camii 

Dunaysır (Kızıltepe) Ulu Camii 

Urfa Ulu Camii

Malabadi Köprüsü 



DANİŞMENDLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1178 ) Sivas, Kayseri, Malatya, Tokat, Amasya, Çankırı, Kastamonu

Niksar Ulu Camii 

Kayseri Ulu Camii 

Kayseri Kölük Camii

Kayseri Melik Danişment Gazi Kümbeti

Tokat ve Niksar Yağıbasan Medreseleri – Anadolu’daki ilk medrese.

Emir Gazi Kümbeti



SALTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ - ( 1072-1202 ) Erzurum

Erzurum Kale Camii 

Erzurum Ulu Camii

Tepsi Minare ( Saat Kulesi )

Mama Hatun Kervansarayı ve Kümbeti

Erzurum, Emir Saltuk Kümbedi

MENGÜCEKLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1228 ) Erzincan, Kemah, Şebinkarahisar, Divriği

Divriği Külliyesi

Divriği Kale Camii 

Divriği Ulu Camii ve Şifahanesi – Hat sanatı ile ünlüdür.

Kayıtbay Camii

Divriği Külliyesi



ANADOLU SELÇUKLU CAMİİLERİ

Konya Alâeddin Camii – 1155-1219

Niğde Alâeddin Camii - 1223

Malatya Ulu Camii - 1224

Sivas Ulu Camii

Konya, Sahip Ata Camii

Afyon Ulu Camii – Ağaç direklidir.

Sivrihisar Ulu Camii – Ağaç direklidir

Kayseri Huand Hatun Camii - 1238

Amasya Burmalı Minare Camii – 1237 - 1247

Sinop Ulu Camii (Alâeddin Camii) – 1267

Amasya, Gökmedrese Camii - 1266 - 1267

Ayaş Ulu Camii

Kayseri Develi Ulu Camii – 1281- Anadolu Selçukluları’nın son camisidir.



BEYLİKLER DÖNEMİ CAMİİLERİ

Manisa Ulu Camii

Antalya Yivli Minare Camii

Aksaray Ulu Camii

Niğde Sungur Bey Camii

Kütahya Kurşunlu Camii

Kütahya Hisarbey Camii

Birgi Ulu Camii

Selçuk İsa Bey Camii

Milas Hacı İlyas Camii

Milas Ulu Camii

Beyşehir Ulu Camii



ANADOLU SELÇUKLU MESCİTLERİ- Minberi olmayan küçük camilerdir.Tek kubbeli veya düz çatılıdır.

Konya, Taş Mescit - 1215

Konya, Sırçalı Mescit

Konya, Karatay Mescidi - 1248

Konya, Hoca Hasan Mescidi

Konya Erdemşah Mescidi

Çankırı Taş Mescid

Akşehir, Küçük Ayasofya Mescidi 

Akşehir, Güdük Minare Mescidi - 1226

Harput, Alaca Mescit (Arap Baba Mescidi) - 1279



M E D R E S E L E R

MEDRESELER – Türk İslam devletlerinde bilim ve düşünce hayatının merkezidir.Anadolu Selçuklu ve Beylikler döneminin en önemli eğitim ve öğretim kurumlarıdır.

Danişmendli’lerin yaptırdığı Tokat ve Niksar’daki Yağıbasan Medreseleri .Anadolu’da ilk medrese ve ilk beylikler dönemindedir.

1193’de Kayseri Koca Hasan Medresesi Anadolu Selçuklularında ilk medresedir.



ANADOLU SELÇUKLU MEDRESELERİ

Kayseri Koca Hasan Medresesi ( 1193 ) – A.Sel. ilk medrese

Kayseri Hunat Hatun Medresesi

Konya Karatay Medresesi ( 1251 )– Çini ve hat sanatı ile ünlüdür

Konya Sırçalı Medrese ( 1242 ) Çini ve hat sanatı ile ünlüdür.

Konya Altun Aba Medresesi

Konya İnce Minareli Medrese( 1260 ) – A.Sel. Veziri Sahip Ata yaptırmıştır.

Sivas Gök Medrese – A. Sel. Veziri Sahip Ata tarafından yaptırılmıştır.Kapısının kenarında yaprak motifi vardır.Bunun üst kısmında Orta Asya hayvan takvimi yerleştirilmiştir.

Sivas Burûciye Medresesi

Sivas Şifaiye Medresesi

Kırşehir Cacabey Medresesi ( 1272 – 1273 )

Akşehir Taş Medrese

Amasya Gökmedrese.

Erzurum Çifte Minareli Medrese – Anadolu’nun en büyük medresesidir.



Beylikler Dönemi Medreseleri

Eğirdir Dündar Bey Medresesi

Niğde Ak Medrese

Karaman Hatuniye Medresesi

Kastamonu Köşk Medrese

Korkuteli, Emir Sinaneddin Medresesi



K Ü M B E T V E T Ü R B E L E R

KÜMBET VE TÜRBELER – mezar anıtlardır.

Türbe : Dört duvarının üzeri kubbe ile örtülü olanlarına denir.

Kümbet : Silindirik, çokgen gövdeli, konik veya piramit çatılı olanlarına denir.Esasını Türkmen çadırlarından almıştır.



İlk Beylikler Dönemi

Divriği Sitte Melik

Erzurum Emir Saltuk

Kayseri Melik Danişment Gazi

Erzincan – Tercan Mama Hatun kümbetleri



Anadolu Selçukluları Dönemi

Konya II. Kılıçarslan Kümbeti

Kayseri Döner Kümbet

Kırşehir Cacabey Kümbeti

Ahlat Ulu Kümbet

Niğde Hüdavent Hatun Kümbeti



Moğol Hakimiyeti Dönemi Eserleri

Amasya, Şifahane

Erzurum, Yakutiye Medresesi

Niğde, Hüdavend Hatun Kümbedi

Tokat, Nureddin İbn Sentimur Kümbedi

Sivas Çifte Minareli Medrese ( ilhanlıların veziri Şemseddin Cüveyni yaptırdı )



K Ü L L İ Y E L E R

KÜLLİYELER – Camiyle birlikte kurulan medrese, kütüphane, imaret, hastahane ve hamam gibi yapıların bütünüdür.

Anadolu’nun en eski külliyesi Mengücekliler dönemine ait Divriği Külliyesi’dir.( İlk beylikler dönemi )

İlk Selçuklu külliyesi Kayseri Huant Hatun Külliyesi’dir.

Kayseri Hacı Kılıç Külliyesi

Konya Sahip Ata Külliyesi



Sivil mimari eserleri ; köşkler ve saraylar, evler, hanlar, kervansaraylar, darüşşifalar, çarşılar, hamamlar ve köprüler..



ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ SİVİL MİMARİ ESERLERİ

Kubadiye ve Kubadabat Sarayı, Alaiye Sarayı, Haydar Bey Köşkü, Hızır İlyas Köşkü.



KERVANSARAYLAR – Küçüklerine han, sultanlar tarafından yaptırılanına Sultan Hanı denir. 

Anadolu’da yapılan ilk kervansaray II. Kılıçarslan zamanında tamamlanan Aksaray – Kayseri yolu üzerindeki Alay Han’dır.

Konya – Aksaray yolu üzerindeki Sultan Hanı ile Kayseri – Sivas yolu üzerindeki Sultan Hanı dönemin en büyük iki kervansarayıdır.

Antalya – Alanya arasında Alara Han, Antalya – Isparta arasında İncir ve Kıkgöz Hanları, Antalya – Alanya arasında Şarapsa Han, Akşehir – Çay yolunda İshaklı Han, Sivas – Malatya arasında Hekim Han, Afyon – Denizli arasında Ak Han, Antalya – Isparta yolu üzerindeki Evdir Han önemli örneklerdir.



DARÜŞŞİFALAR – Günümüzün hastahaneleridir.Darüşşifa veya bimarhane de denilmiştir.

ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ

Kayseri Gevher Nesibe Hatun darüşşifası – Anadolu’nun en ünlü ve en eski darüşşifasıdır. ( Anadolu Selçuklu Dönemi )

Konya’da I. İzzeddin Keykavus darüşşifası ( Anadolu Selçuklu Dönemi )

Aksaray’da Alaeddin Keykubat, Divriği’de Turan Melik, Amasya’da Torumtay, Tokat’ta Müineddin Pervane dönemin önemli hastahaneleridir.( Anadolu Selçuklu )

Kaynak: http://www.cerezforum.com/genel-turk-tarihi/45625-anadolu-turklerinin-yaptigi-mimari-eserler.html#ixzz2CmEOkau9

ARTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ – Anadolu’da ilk köprüleri yaptılar.

( 1102 – 1409 ) Diyarbakır, Harput, Mardin

Diyarbakır Artuklu Sarayı

İlk Artuklu Medresesi İlgazi tarafundan Halep’te yaptırıldı.

Silvan (Meyyafarkin) Ulu Camii

Mardin Ulu Camii

Harput Ulu Camii

Dunaysır (Kızıltepe) Ulu Camii

Urfa Ulu Camii

Malabadi Köprüsü



DANİŞMENDLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1178 ) Sivas, Kayseri, Malatya, Tokat, Amasya, Çankırı, Kastamonu

Niksar Ulu Camii

Kayseri Ulu Camii

Kayseri Kölük Camii

Kayseri Melik Danişment Gazi Kümbeti

Tokat ve Niksar Yağıbasan Medreseleri – Anadolu’daki ilk medrese.

Emir Gazi Kümbeti



SALTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ - ( 1072-1202 ) Erzurum

Erzurum Kale Camii

Erzurum Ulu Camii

Tepsi Minare ( Saat Kulesi )

Mama Hatun Kervansarayı ve Kümbeti

Erzurum, Emir Saltuk Kümbedi

MENGÜCEKLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1228 ) Erzincan, Kemah, Şebinkarahisar, Divriği

Divriği Külliyesi

Divriği Kale Camii

Divriği Ulu Camii ve Şifahanesi – Hat sanatı ile ünlüdür.

Kayıtbay Camii

Divriği Külliyesi



ANADOLU SELÇUKLU CAMİİLERİ

Konya Alâeddin Camii – 1155-1219

Niğde Alâeddin Camii - 1223

Malatya Ulu Camii - 1224

Sivas Ulu Camii

Konya, Sahip Ata Camii

Afyon Ulu Camii – Ağaç direklidir.

Sivrihisar Ulu Camii – Ağaç direklidir

Kayseri Huand Hatun Camii - 1238

Amasya Burmalı Minare Camii – 1237 - 1247

Sinop Ulu Camii (Alâeddin Camii) – 1267

Amasya, Gökmedrese Camii - 1266 - 1267

Ayaş Ulu Camii

Kayseri Develi Ulu Camii – 1281- Anadolu Selçukluları’nın son camisidir.



BEYLİKLER DÖNEMİ CAMİİLERİ

Manisa Ulu Camii

Antalya Yivli Minare Camii

Aksaray Ulu Camii

Niğde Sungur Bey Camii

Kütahya Kurşunlu Camii

Kütahya Hisarbey Camii

Birgi Ulu Camii

Selçuk İsa Bey Camii

Milas Hacı İlyas Camii

Milas Ulu Camii

Beyşehir Ulu Camii



ANADOLU SELÇUKLU MESCİTLERİ- Minberi olmayan küçük camilerdir.Tek kubbeli veya düz çatılıdır.

Konya, Taş Mescit - 1215

Konya, Sırçalı Mescit

Konya, Karatay Mescidi - 1248

Konya, Hoca Hasan Mescidi

Konya Erdemşah Mescidi

Çankırı Taş Mescid

Akşehir, Küçük Ayasofya Mescidi

Akşehir, Güdük Minare Mescidi - 1226

Harput, Alaca Mescit (Arap Baba Mescidi) - 1279



M E D R E S E L E R

MEDRESELER – Türk İslam devletlerinde bilim ve düşünce hayatının merkezidir.Anadolu Selçuklu ve Beylikler döneminin en önemli eğitim ve öğretim kurumlarıdır.

Danişmendli’lerin yaptırdığı Tokat ve Niksar’daki Yağıbasan Medreseleri .Anadolu’da ilk medrese ve ilk beylikler dönemindedir.

1193’de Kayseri Koca Hasan Medresesi Anadolu Selçuklularında ilk medresedir.



ANADOLU SELÇUKLU MEDRESELERİ

Kayseri Koca Hasan Medresesi ( 1193 ) – A.Sel. ilk medrese

Kayseri Hunat Hatun Medresesi

Konya Karatay Medresesi ( 1251 )– Çini ve hat sanatı ile ünlüdür

Konya Sırçalı Medrese ( 1242 ) Çini ve hat sanatı ile ünlüdür.

Konya Altun Aba Medresesi

Konya İnce Minareli Medrese( 1260 ) – A.Sel. Veziri Sahip Ata yaptırmıştır.

Sivas Gök Medrese – A. Sel. Veziri Sahip Ata tarafından yaptırılmıştır.Kapısının kenarında yaprak motifi vardır.Bunun üst kısmında Orta Asya hayvan takvimi yerleştirilmiştir.

Sivas Burûciye Medresesi

Sivas Şifaiye Medresesi

Kırşehir Cacabey Medresesi ( 1272 – 1273 )

Akşehir Taş Medrese

Amasya Gökmedrese.

Erzurum Çifte Minareli Medrese – Anadolu’nun en büyük medresesidir.



Beylikler Dönemi Medreseleri

Eğirdir Dündar Bey Medresesi

Niğde Ak Medrese

Karaman Hatuniye Medresesi

Kastamonu Köşk Medrese

Korkuteli, Emir Sinaneddin Medresesi



K Ü M B E T V E T Ü R B E L E R

KÜMBET VE TÜRBELER – mezar anıtlardır.

Türbe : Dört duvarının üzeri kubbe ile örtülü olanlarına denir.

Kümbet : Silindirik, çokgen gövdeli, konik veya piramit çatılı olanlarına denir.Esasını Türkmen çadırlarından almıştır.



İlk Beylikler Dönemi

Divriği Sitte Melik

Erzurum Emir Saltuk

Kayseri Melik Danişment Gazi

Erzincan – Tercan Mama Hatun kümbetleri



Anadolu Selçukluları Dönemi

Konya II. Kılıçarslan Kümbeti

Kayseri Döner Kümbet

Kırşehir Cacabey Kümbeti

Ahlat Ulu Kümbet

Niğde Hüdavent Hatun Kümbeti



Moğol Hakimiyeti Dönemi Eserleri

Amasya, Şifahane

Erzurum, Yakutiye Medresesi

Niğde, Hüdavend Hatun Kümbedi

Tokat, Nureddin İbn Sentimur Kümbedi

Sivas Çifte Minareli Medrese ( ilhanlıların veziri Şemseddin Cüveyni yaptırdı )



K Ü L L İ Y E L E R

Kaynak: http://www.cerezforum.com/genel-turk-tarihi/45625-anadolu-turklerinin-yaptigi-mimari-eserler.html#ixzz2CmEfdgO5