belgesel fotoğrafçılık ile haber fotoğrafçılığı arasındaki fark ?



Cevap :


Tezimi yazarken sık sık “belgesel fotoğraf” kavramı ile "haber fotoğrafı" kavramını birbirinin yerine kullanmaya başladığımı ya da bu iki kavram arasındaki farkların tam olarak tanımlanmamış olduğunu fark ettim.  Hemen herkes haber fotoğrafıyla belgesel fotoğraf arasındaki ayrımları sözel olarak dile getirmese de sezebiliyor.  Ben ise bu farkları söze dökmeye karar vermiştim. Hepimizin bildiği birkaç ismi düşündüm ve bunları belgeselci olarak mı yoksa haber fotoğrafçısı olarak mı tanımlamam gerektiğini düşündüm.  Sonunda bu ayrımı yapmanın oldukça zor ama mümkün olabildiğini keşfettim. Ara Güler’e baktığımda onun kendini foto-muhabiri olarak tanımlasa da bir belgeselci olduğuna karar verdim.  Elbette onun da haber fotoğrafları vardı ancak temel olarak fotoğraflarını belgesel olarak tanımlamanın daha sağlıklı olduğunu düşünüyorum.  Aynı durum bence Henri Cartier Bresson için de geçerlidir.  Bir de Capa var ki o her iki alana da giriyor.  Dolayısıyla bu iki farklı tanımlanması gereken ve öncelikleri farklı olan alan birbirine bir geçişi de imkanlı kılıyor kanımca. 


Fotoğrafın en temel özelliği ve aynı zamanda da işlevi,  olaylar karşısındaki tarihsel tanıklığıdır. Belgesel fotoğrafın bu tarzı, fotoğrafın en etkin ve temel uygulama alanlarından biri olagelmiştir.  Ancak belgesel bir teknik değil bir yaklaşımdır; belgesel bir iddia değil bir saptamadır. Belgesel fotoğraf, varlığını yaşamın gerçeklerinde bulur. Belgesel fotoğrafın amacı insanları, olayları, insanların ve olayların bulunduğu çevreyi betimlemek ve kaydetmektir. Fotoğrafın gerçeğin aynını yakaladığına duyulan inanç belge fotoğrafçılığının varlık unsuru olmuştur. Belgesel fotoğraf dış gerçekliğin, kendini okura anlatmak isteyen fotoğrafçı tarafından tasvir edilmesidir.[1]


Belgesel fotoğraf terimi daha önce farklı biçimlerde kullanılmakla birlikte ilk kez ekonomik bunalım yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan fotoğraf çalışmaları için kullanılmıştı.[2] Ancak şimdiye kadar üzerinde anlaşılmış bir tanımı bulunmamaktadır.  Çoğu zaman doğrudan fotoğraf , haber fotoğrafı ile birlikte tanımlanır.  Ancak belgesel fotoğraf hem doğrudan fotoğraftan hem de haber fotoğrafından pek çok noktada ayrılır. Doğrudan fotoğraf hem belgesel hem de foto muhabirliğini kapsar çünkü hem bir yaklaşım hem de bir tekniktir.  Doğrudan fotoğraf anlayışında fotoğrafik görüntünün hiçbir teknik müdahaleye uğramadan doğrudan doğruya çekildiği gibi basılması esas alınmıştır.  Bu teknikle çekilmiş her fotoğraf doğrudan fotoğraf örneğidir. Uzak ülkeler, buralarda yaşayan insanların hayatları, doğa, doğrudan fotoğrafın konusu olabilir.  Ancak her doğrudan fotoğraf belgesel fotoğraf örneği değildir. Çünkü Belgesel fotoğraf her fotoğrafın sahip olmadığı bazı unsurlara sahip olmalıdır.  Bunların başında mesaj taşıma özelliği gelir.  Belgesel fotoğraf bir mesaj taşımalı, söyleyecek bir şeyleri olmalıdır, toplumsal bir olayı yansıtabilmelidir. Yaşadığımız dünyaya ilişkin farklı bakış açıları geliştirebilmelidir. Belgesel fotoğraf haber fotoğrafı da değildir.  Belgesel fotoğrafın taşıdığı mesajlar haber fotoğrafının tersine spesifik olarak tek bir olay üzerinde yoğunlaşmaz.  Belgesel fotoğraf daha uzun ömürlü ve sosyal mesajlar yaratır.  Haber fotoğrafı ve belgesel fotoğraf arasındaki farkları iyice ortaya koymadan önce belgesel fotoğrafın gelişim sürecine çok kısa bakmak gerektiğini düşünüyorum.

 

Belgesel hayvanları çeker haber olayları geçmeden önce çeker ve herkeze bildirirler